CHƯƠNG 51 : MỘT MŨI TÊN ĐỊNH CÀN KHÔN
Tấn Dương ngẩng đầu đối diện với người trước mắt nói: "Ngươi cả nghĩ quá rồi."
"Thật sao?" Triệu Hi Ngôn nói
"Vẫn là nói, ngươi đối với sự quan tâm của trưởng tỷ có điều hiểu lầm đi? Ta chỉ là thuận miệng hỏi một câu thương thế của ngươi mà thôi, làm tỷ tỷ việc này chẳng lẽ không được sao?" Tấn Dương công chúa lại nói.
"Ồ?" Triệu Hi Ngôn chần chờ nhìn Tấn Dương, sau đó híp mắt đáp: "A tỷ không cần lo lắng, bệnh cũ của nhị lang đã khỏi hẳn, vị trí thứ nhất kia ta ắt sẽ lấy." Dứt lời liền xoay người rời đi.
An Dương ngồi một bên, nghe hai người khẩu khí qua lại, lại cảm nhận được trong lời nói của hai người có mùi vị tình cảm, thừa dịp không có ai liền không kìm được tò mò mà hỏi: "A tỷ."
"Hả?" Tấn Dương nghe được tiếng gọi bên cạnh, lúc này mới tỉnh ngộ, chỉ lo cùng người nào đó đối thoại mà quên mất bên cạnh còn một tiểu cô nương chưa cập kê.
An Dương nhìn nàng với một đôi mắt trong suốt không nhúc nhích, khắp mặt đều là sự nghi ngờ nói: "A tỷ cùng với Thế tử ca ca?"
"Vì sao An Dương lại nghe ra được có từng tia không giống tình cảm huynh muội đây, Thế tử ca ca hắn... thật giống như yêu thích a tỷ, cũng không phải loại yêu thích giống tỷ đệ."
Tấn Dương nghe xong đè ép kinh ngạc trong lòng, sau đó nghiêng người nói : "An Dương những lời vừa rồi không thể nói lung tung, ta cùng hắn đều là con cháu triệu gia."
"Ta biết a." An Dương gật đầu nói, "Nhưng ánh mắt của Thế tử ca ca nhìn a tỷ cũng không giống như nhìn những nữ tử khác, liền ngay cả lấy lòng Tôn cô nương, lúc ca ca nhìn nàng ta cũng không phải như vậy.
Ngày ấy ở Đông cung dạy học An Dương liền phát hiện, nhưng là lần đầu, An Dương cũng không có xác định lắm."
"....." Tấn Dương nhíu mày "Hắn..."
"Thế tử ca ca nhìn a tỷ, trong mắt giống như có ánh sáng vậy." An Dương lại nói: "Giống như trong mắt nương nhìn phụ hoàng vậy, nhưng trong mắt phụ hoàng lúc nào cũng lạnh như băng, thật không giống yêu thích, giống như nhìn ai cũng không yêu thích vậy."
An Dương nói trắng ra, nhưng Tấn Dương hôm nay cũng không dạy dỗ nàng, trái lại suy nghĩ những lời nàng nói, không hiểu hỏi lại :"Trong mắt hắn có ánh sáng sao?"
An Dương gật gù nói: "Lẽ nào a tỷ không phát hiện ra sao?"
Tấn Dương lắc đầu nói: "Chuyện như thế , mặc dù có, làm sao có thể được đây."
An Dương cúi đầu rơi vào trầm mặc nói: "Vì sao cùng là dòng họ lại không thể, nhưng bà con trong họ lại có thể đây, liền bởi vì ngũ phục sao? Nữ tử gả đi liền thoát ly gia tộc, không tính với ngũ phục ở ngoài."
*"Ngũ phục" (五服) tức là những người cùng tông tộc, theo thế thứ mà mặc tang phục, chia ra 5 hạng: Đại tang, Tư thôi (còn gọi là Cơ niên), Đại công, Tiểu công và Ti ma (Rõ hơn xem ở cuối chương)
"Việc này đối với nữ tử không công bằng a." An Dương lại nói: "Giống như là hài tử chỉ có phụ thân, bà con cùng tông thân khác nhau một trời một vực, nhưng không phải là mẫu thân sinh ra ta sao, vì sao phụ thân thành hôn được mà mẫu thân không thể ?"
*Giải thích: đoạn này hơi khó hiểu: ý của An Dương công chúa là, anh chị em trong một nhà con cháu không thể lấy nhau, mà cùng trong dòng tộc vẫn có thể, chẳng phải vẫn cùng chung một huyết thống sao?
Một ý nữa là: nam tử được quyền chọn thê tử kể cả trong cùng dòng tộc, mà nữ tử lại không được phép chọn, chỉ có thể nghe sắp đặt. (Theo ý mình hiểu là thế, bạn nào hiểu hơn thì cmt nhé)
"Ngươi đứa nhỏ này." Tấn Dương đưa tay ra, ngón tay như ngọc vuốt ve đầu muội muội nói: "Tuổi còn nhỏ làm sao lại thông suốt như thế, việc này người không nên bận tâm a, sự thực ở trước mắt, có vài thứ dựa vào sức lực một mình đơn bạc không có cách nào có thể thay đổi được, mặc dù muốn, ngươi cũng không thể làm a."
*giải thích: Ý Tấn Dương nói; quy củ trước giờ đều là thế, hủ tục ngấm vào máu qua những thế hệ, nói muốn thay đổi cũng không thể thay đổi được
"Tạ liễu bắt đầu." Tiếng hô cùng tiếng trống vang lên, trận tỷ thí thứ hai trong tiệc đoan ngọ bắt đàu.
Người đầu tiên Tham gia tỷ thí là Tề vương điện hạ, thị vệ dắt một con ngựa ra, bên hông còn đeo cung tên, việc tỷ thí dựa theo tôn ti, lấy tước vị mà phân ra trước sau.
Tấm bia ở phía nam , khoảng cách năm mươi bước chân dài, gió thổi cành liễu phất phơ lay động.
Tề vương nhận lấy dây cương phi thân nhảy len ngựa, sau đó quất roi ngựa phóng ngựa chạy ra giữa sân.
ở trên long ỷ, sắc mặt Hoàng đế bình tĩnh, vuốt dâu mà nói: "Dáng người của đại lang thật giống trẫm khi còn trẻ."
Trương Cửu Chiêu đứng cạnh tiếp lời nói: "Tề vương điẹn hạ oai hùng bất phàm."
"Trong các nhi tử, hắn là người giống trẫm nhất." Hoàng đế nói xong nghiêng đầu nhìn Thái tử bên cạnh Trương Cửu Chiêu.
"Tề vương điện hạ giỏi võ, tính tình thẳng thắn, lại được bệ hạ chỉ bảo." Trương Cửu Chiêu lại nói.
"Sinh ra ở Hoàng thất, thẳng thắn có vẻ không được tốt lắm."
*"Tuân tử- quân đạo viết: "Tốt nhất là quyền mưu,, thì lại thần hạ bách lại đản tá, người thừa sau đó bắt nạt. Nếu như thẳng thắn, thần hạ tự nhiên trung trinh mà không dám có sở lừa gạt, đây là phẩm chất của minh quân." Trương cửu Chiêu chắp tay lại nói
* GIẢI THÍCH "Người có quyền lại có mưu, thì thiên hạ bách tính mới tin tưởng phò tá, cũng không sợ bị người khác đoạt mất, tính tình thẳng thắn, làm việc dứt khoát rõ ràng sáng suốt, thì mới không bị kẻ khác lừa gạt, đây cũng là phẩm chất mà một minh quân nên có."
*"Chính là quân giả, dân chi nguyên tác, nguyên tác thanh thì lại lưu thanh, nguyên tác trọc thì lại lưu trọc."
*Giải thích: "Thiên tử là người nắm quyền trị quốc, nhưng gốc rễ lại từ bách tính mà thấy. Gốc rễ trong sạch thì lưu truyền trong sạch, gốc rễ đục thì lưu truyền đục (Bách tính an cư lạc nghiệp thì lưu truyền thiên tử tốt, bách tính lầm than, thì lưu truyền thiên tử là hôn quân.)"
"Nói thật hay." Hoàng đế tán dương ,sau đó hướng về sử quan nói: "Đem những lười của Trương học sĩ viết vào, sau đó đưa tới Tề vương phủ."
"Vâng."
Quân thần đối đáp nhau, không chút kiêng dè , cũng không để ý Trữ quân ngồi bên cạnh, Hoàng Hậu ngồi cạnh Hoàng đế, sắc mặt vẫn như thường, không sợ hãi, giống như những lời nói đó sớm đã nghe quen.
Trên sân, tiếng trống ngừng lại, chỉ còn tiếng vó ngựa chạy trên sân, Tề vương một tay nắm lấy cung tên, kẹp chặt bụng ngựa, mở ra cung tên ngắm một tấm bia mà bắn.
Bởi vì ngựa không ngừng hướng về phía trước , gió cũng thổi không ngừng cho nên ngắm chuẩn xác lại càng khó, Tề vương một hồi lâu ngắm , khi ngựa chạy một đoạn mới buông tiễn ra.
Vèo---------
Tiếng tên xé gió mà lao, ánh mắt hết thảy mọi người trên sân đều dồn lại nhìn. Thị vệ giơ tay lên hô: "Liễu đứt, mũi tên trúng bia."
Một nhánh liễu đang được ghim ở trên bia, mũi tên bắn trúng biên giới hồng tâm.
Mũi tên này bắn ra kết quả làm cho Tề vương hài lòng hắn cũng tự tin hơn nhiều, cũng khiến văn võ bá quan thán phục, các phi tử cũng dồn dận hướng về Quý phi chúc mừng, Hoàng đế cũng lộ ra nụ cười.
Tề vương cưỡi ngựa trở về, một đám tôn thất đều nịnh nọt nói: "Tài bắn cung của điện hạ thật tốt, khó như vậy đều có thể bắn trúng."
Tề vương nhảy xuống ngựa chỉ cười cũng không nói gì, sau đó ném trả cung tên cho thị vệ, trở lại chỗ ngồi.
Mọi người thấy Tề vương giỏi võ như vậy cũng chỉ bắn trúng một mũi tên, nháy mắt mất đi tự tin bắn trúng.
"Vệ vương điện hạ xin mời." Thị vệ dắt ngựa lên trước nói.
Vệ vương đầu tiên là ôn nhu sờ sờ ngựa sau đó giẫm chân nhảu lên.
Sau khi mở cung, vệ vương nghiêm túc tập trung, nhưng bởi vì gió thổi quá mạnh, ngựa lại di chuyển không ngừng , làm hắn do dự không giám bắn.
Sau một lúc ngắm bắn, trong bao đựng cũng đã không còn mũi tên nào, cả năm mũi tên hắn đều không trúng.
Vệ vương thở dài, hắn xuống ngựa liếc mắt nhìn về phía đám tôn thất con cháu suy nghĩ, Tề vương giỏi võ như vậy cũng chỉ bắn trúng một mũi tên, hắn không trúng cũng là điều đương nhiên.
"Hán vương ."
Hán vương cũng lên sân, sau một lúc cũng cưỡi ngựa trở về, hắn bắn liên tiếp năm mũi tên không chút do dự, hồng tâm cũng không trúng, mà bia ngắm cũng cái trúng cái không.
"Thế tử." Thị vệ đem dây cương kính dâng nói: "Mời lên ngựa."
Triệu Hi Ngôn không nhanh không chậm giơ hai tay lên, chậm rãi xoay người, lúc này thời gian cũng đã qua buổi trưa, mặt trời cũng lên tới đỉnh.
Trên sân lần nữa lại trở nên yên lặng, những phỏng đoán về Yến vương Thế tử mỗi người đều chừng mắt lớn mà quan sát kết quả.
"A tỷ." An Dương công chúa kêu: "Tới lượt Thế tử ca ca."
'Đã thấy." Tấn Dương nhàn nhạt đáp.
"A tỷ hi vọng Thế tử ca ca thắng sao?" An Dương lại hỏi
Tấn Dương nhìn chằm chằm thiếu niên trên ngựa, bỗng nhiên không biết đáp lại thế nào, cũng không biết mở miệng thế nào.
An Dương lại nói: "A tỷ chắc hẳn là không nghĩ tới đi."
"Bởi vì nếu Thế tử ca ca thắng có thể hướng bệ hạ ban thưởng, Tôn cô nương kia sẽ trở thành Thế tử phi a." An Dương lại nói.
Triệu Hi Ngôn bình tĩnh lên ngựa, sau đó bẻ tay , hướng về sau liếc mắt nhìn.
Một đôi mắt màu xanh lan đối diện với đôi mắt phượng kia, ánh mắt lấp loé, như đang tìm kiếm một đáp án.
Tấn Dương cầm lấy chén ngọc, sau đó bỏ qua một bên, hờ hững nói với An Dương : "Có thể đi."
Cái nhìn này Triệu Hi Ngôn không được đối phương đáp lại, nàng nhíu mày, hai tay nắm chắc dây cương dùng sức mà thúc ngựa.
Tuấn mã một đường chạy đi về phía trước, tốc độ so với mấy vị thân vương nhanh hơn nhiều.
Chỉ thấy Triệu Hi Ngôn nới lỏng dây cương, sau đó nắm lấy cung, lắp tiễn, năm ngón tay thon dài uống lượn, cường mạnh, ba mũi tên được gắn trên dây cung.
"Một mũi tên cũng còn khó bắn trúng, hắn bắn một lần ba mũi tên sao?" mọi người kinh ngạc thốt lên.
Trên long ỷ hoàng đế cau mày, nhìn chằm chằm thiếu niên.
Một trận gió thổi qua, mang theo bụi bặm, người thì nhắm mắt, người thì giơ tay lên chắn gió.
Phương hướng bụi bặm bay đi chính là hướng gió chuẩn xác nhất, Triệu Hi Ngôn thả tay ba mũi tên xé gió mà bay đi.
Một đạo âm thanh lớn vang lên, lúc mọi người mở mắt ra, Triệu Hi Ngôn đã lấy thêm hai mũi tên lắp trên dây cung , tốc độ cực nhanh, mở tên bắn cung không chút do dự.
Ba mũi tên vừa xé gió di ghim chặt cành liễu trong bia vừa ổn định lại, hai mũi tên phía sau lại đuổi theo mà tới.
Ba mũi tên trước đều ghim cành liễu trúng hồng tâm, hai mũi tên sau xé gió mà tới đè lên hai mũi tên lực bắn mạnh mẽ xẻ đôi hai mũi tên trước trúng thẳng hồng tâm. rơi hai mũi tên trước đó ra ngoài.
Thị vệ tiến lên, nhìn tấm bia , trên đó chỉ còn ba mũi tên đang được ghim cành liễu, làm hắn lúng túng, nhắc bia đi tới trước mặt hoàng đế định đoạt.
Năm mũi tên đều trúng hồng tâm, nhưng hai mũi vì đè lên nhau mà bị chẻ làm đôi, quan lại cùng thân quyến nhìn xong hoàn toàn kinh diễm cùng thán phục.
"Không hổ là nhi tử của Yến vương."
"Thế tử tuổi vẫn còn trẻ, mũi tên này bắn ra sợ là đã vượt qua Yến vương điện hạ rồi."
Triệu Hi Ngôn bắn xong năm mũi tên, tay phải khẽ run, dẫn ngựa trở lại, thị vệ thán phục nói: "Thế tử bách phát , bách trúng, so với Yến vương năm ngoái thật kinh diễm."
Tấm bia được mang đến trước mặt Hoàng đế "Bệ hạ, Thế tử liên tiếp bắn năm mũi đều đều ghim trúng cành liễu và hồng tâm, nhưng hai mũi tên sau đè lên hai mũi tên trước, đem hai mũi tên trước đó chẻ rơi."
Triệu Hi Ngôn trở lại chỗ ngồi, An Dương tiến lên hai mắt long lanh nói: "Thế tử ca ca người thật lợi hại a, vừa rồi còn có người nói ngươi chỉ dựa vào nhị thúc, thùng rỗng kêu to a." Nói xong nàng liếc mắt nhìn đám tôn thất con cháu, bọn họ đỏ mặt cúi đầu.
Triệu Hi Ngôn cười, sau đó nhìn về phía Tấn Dương nói: "Công chúa hiện tại là cảm thấy, Hi Ngôn như thế nào đây?"
"Tài bắn cung của Thế tử cũng thật giỏi, Tấn Dương hôm nay cũng được mở mang tầm mắt." Tấn Dương gật đầu trả lời.
Triệu Hi Ngôn xoay người nhìn chằm chằm về phía ngự tọa, trước những bàn luận về việc tiễn xuyên thủng hồng tâm nói "Ta ba tuổi đã tập bắn tên, năm tuổi tập cưỡi ngựa bắn cung, tám tuổi đã có thể bắn trúng hồng tâm ở khoảng cách năm mươi bước, mười tuổi phụ thân tung ba đồng tiền ta đều bắn thủng , mà tạ liễu này có gì mà khó."
Ngự tiền thị vệ chắp tay nói: "Mời bệ hạ định đoạt."
Hoàng đế không dám biểu hiện vẻ mặt kinh hoảng, chỉ vỗ tay cười to nói: "Được, rất được , Yến vương có người nối nghiệp, quốc triều ta có một đại tướng." Sau đó hỏi Trương Cửu Chiêu
"Nếu quy củ là do Trương khanh định ra, vậy khanh cảm thấy thế nào, việc này quyết định ra sao?"
"Bẩm bệ hạ, lần này quy củ của tạ liễu, chính là muốn tiễn ghim cành liễu trúng hồng tâm mới tính điểm, mà hai mũi tên còn lại mặc dù trúng nhưng lại không có trên hồng tâm, cho nên Thế tử chỉ được tính trúng ba mũi tên." Trương Cửu Chiêu ôm tay áo đáp.
Tác giả có lời muốn nói:
Triệu Hi Ngôn : "Ta lợi hại không?"
Tấn Dương: "Liền ngươi đi."
*Ngũ phục" (五服) tức là những người cùng tông tộc, theo thế thứ mà mặc tang phục, chia ra 5 hạng: Đại tang, Tư thôi (còn gọi là Cơ niên), Đại công, Tiểu công và Ti ma . tuỳ theo quan hệ huyết thống và nghĩa tình phân biệt thân sơ:
1.Đại tang: Trảm thôi và tề thôi.
Quần áo sổ gấu gọi là trảm thôi: Con để tang cha. Quần áo không sổ gấu gọi là tề thôi: Con để tang mẹ, vợ để tang chồng khi cha chưa mất. Thời hạn: 3 năm, đời sau giảm bớt còn 2 năm 3 tháng (sau lễ giỗ đại tường 2 năm, thêm 3 tháng dư ai). áo xô, khăn xô có hai giải sau lưng (gọi là khăn ngang).
Nếu cha mẹ đều đã mất thì hai giải bằng nhau, nếu còn mẹ hoặc còn cha thì hai giải dài ngắn lệch nhau.
Con trai chống gậy: Tang cha gậy tre, tang mẹ gậy vông, mũ rơm quấn đầu, dây chuối, dây đai thắt lưng.
Thời nay, nhiều nơi đã bãi bỏ những tang phục này. ở thành phố nhiều nhà dùng băng đen theo tang chế châu Âu, theo ý chúng tôi, tiện hơn.
Con trai, con gái, con dâu đều để tang cha mẹ. (Kể cả đích mẫu, kế mẫu, dưỡng mẫu, từ mẫu và dưỡng phụ). Vợ để tang chồng. Nếu con trưởng mất trước thì cháu đích tôn để tang ông bà nội cũng đại tang thay cha.
2. Cơ niên: Để tang một năm. Từ niên cơ trở xuống dùng khăn tròn, vải trắng, không gậy.
Cháu nội để tang ông bà nội. Con riêng của vợ để tang bố dượng nếu bố dượng có công nuôi và ở cùng, nếu không ở cùng thì không tang; trước có ở cùng sau thôi thì để tang 3 tháng. Con để tang mẹ đẻ ra mình nhưng bị bố rẫy (xuất mẫu), hoặc cha chết, mẹ lấy chồng khác (giá mẫu). Chồng để tang vợ cả có gậy, nếu cha mẹ còn sống thì không gậy. Cháu để tang bác trai bác gái, chú, thím và cô ruột. Anh chị em ruột để tang cho nhau (cùng cha khác mẹ cũng tang một năm, cùng mẹ khác cha thì tang 5 tháng). Cha mẹ để tang con trai, con gái và con dâu cả, kể cả con đi làm con nuôi nhà người. Chú, bác, thím cô ruột để tang cho cháu (con anh em ruột). Ông bà nội để tang cho cháu trưởng (đích tôn). Đích mẫu, kế mẫu, từ mẫu tang các con chồng, thứ mẫu tang con mình và con chồng như nhau đều một năm. Tang con dâu cả cũng một năm. Con dâu để tang dì ghẻ của chồng (tức vợ lẽ cha chồng). Rể để tang cha mẹ vợ (vợ chết đã láy vợ khác cũng vậy). Nàng hầu để tang cha mẹ chồng, vợ cả của chồng, các con chồng cũng như con mình (các họ hàng bàng thân bên nhà chồng đều không tang).
3. Đại công: để tang 9 tháng.
Anh chị em con chú con bác ruột để tang cho nhau. Cha mẹ để tang con dâu thứ hoặc con gái đã lấy chồng. Chú, bác thím ruột để tang cháu (con gái đã xuất giá, con dâu của anh em ruột). Cháu dâu để tang ông bà của chồng, chú, bác, thím ruột, hoặc cô ruột của chồng. Mẹ để tang con dâu thứ và con gái riêng của chồng. Con gái đã xuất giá để tang bác trai, bác gái, chú thím, cô ruột.
4. Tiểu công: Để tang 5 tháng.
Chắt để tang cụ. (Hoàng tang: Chít khăn vàng) Cháu để tang anh chị em ruột của ông nội (ông bà bác, ông chú, bà thím, bà cô). Con để tang vợ lẽ, nàng hầu của cha (nếu cha giao cho nuôi mình thì để tang 3 năm như mẹ đẻ). Cháu để tang đường bá thúc phụ mẫu và đường cô (anh chị em con chú bác ruột của cha). Anh chị em con chú, bác ruột để tang cho vợ của nhau. Anh chị em chung mẹ khác cha để tang cho nhau (vợ con của anh chị em ấy thì không tang). Chú bác ruột để tang cho cháu dâu (con dâu của anh em ruột). Ông bà bác, ông chú, bà thím, bà cô để tang cho cháu (tức là cháu nội của anh em ruột). Ông bà nội để tang cho vợ cháu đích tôn hoặc cháu gái xuất giá. Cháu ngoại để tang ông bà ngoại và cậu ruột, dì ruột (anh chị em ruột của mẹ, kể cả đối với anh chị em ruột của đích mẫu, thứ mẫu, kế mẫu). Cháu dâu để tang cô ruột của chồng. Chị dâu, em dâu để tang anh chị em ruột của chồng và con của những người đó (tức là cháu gọi bằng bác, bằng thím).
5. Ty ma Phục: Tang 3 tháng.
Chít để tang can (kỵ) nội (ngũ đại: Hồng tang chít khăn đỏ). Chắt để tang cụ nhà bác, nhà chú (tằng tổ bá thúc phụ mẫu và tằng tổ cô, tức là anh em ruột với cụ nội). Cháu để tang bà cô đã lấy chồng (chị em ruột với ông nội). Cháu để tang cô bá (chị em con chú bác ruột với bố). Con để tang bố dượng (nếu trước có ở cùng, sau mới về bên nội). Con để tang nàng hầu của cha. Con để tang bà vú (cho bú mớm). Cháu để tang tộc bá thúc phụ mẫu (anh em cháu chú, cháu bác với cha). Chồng để tang vợ lẽ nàng hầu. Anh chị em họ nội 5 đời để tang cho nhau. Bố mẹ vợ để tang con rể. Ông bà ngoại để tang cháu ngoại và cháu dâu ngoại. Ông của chồng để tang cháu dâu. Cụ để tang cho chắt nội. Cháu để tang vợ cậu, chồng cô, chồng dì có cùng ở một nhà. Anh chị em con cô ruột và bạn con dì ruột để tang cho nhau. Cậu ruột để tang vợ của cháu trai Cháu dâu để tang ông bà ngoại của chồng, cậu ruột, dì ruột chồng Cháu dâu để tang các ông bà anh chị em ruột với ông nội chồng. Chắt dâu để tang cụ nội của chồng. Cụ để tang chắt nội trai gái. Ông bà để tang các cháu gái của con nhà chú, nhà bác.
Tang bên cha mẹ nuôi:
1. Kỵ bên cha nuôi thì 3 tháng, cụ bên cha nuôi thì 5 tháng, ông bà thì một năm.
2. Cha mẹ nuôi thì áo bằng gấu, hoặc sổ gấu 3 năm có cả gậy.
3. Từ ông bà trở lên nếu mình thừa trọng cũng sổ gấu 3 năm.
4. Ông bà sinh ra mẹ nuôi thì 5 tháng, còn thì đều không có.
Tang họ nhà mình (Đã là con nuôi người khác, để tang bên họ của mình):
1. Ông bà sinh ra cha thì 9 tháng.
2. Cha mẹ sinh ra mình thì 1 năm có gậy.
3. Bác trai bác gái, chú, thím và cô là anh chị em ruột với cha thì đều 9 tháng. Cô đã giá thì 5 tháng.
4. Anh chị em ruột thì 9 tháng, chị dâu, em dâu thì 3 tháng, chị em đã xuất giá thì 5 tháng.
5. Ông bà sinh ra mẹ thì 3 tháng.
Xét trong lễ nói rằng: Con gái đã xuất giá thì các tang có giáng, song đi lấy chồng, hoặc phải chồng rẫy bỏ, hoặc chồng chết, con lại chẳng có, lại trở về nhà cũng như chưa lấy chồng, tang chẳng có giáng
Nếu đương để tang cha mẹ được một năm mà chồng rẫy bỏ thì phải tang cha mẹ 3 năm, hoặc để tang cha mẹ được 1 năm đã trừ phục đoạn thì chẳng được để lại 3 năm, dù phải chồng dẫy trước, sau mới để tang cha mẹ chưa đủ 1 năm mà chồng mới gọi về thì chẳng nên về vội phải nên để trọn 3 năm.
Trường phục: có ba loại:
1. Trưởng trường: Từ 16-19 tuổi
2. Trung trường: Từ 12-15 tuổi
3. Hạ trường: Từ 8-11 tuổi
(Đều lấy thứ tự giáng một bậc).
Ví dụ: Giai đã lấy vợ, gái đã lấy chồng, dẫu còn trẻ cũng không thể gọi là trường được, nhưng vốn mình phải tang 1 năm trưởng trường giáng xuống 9 tháng, trung trường giáng xuống 7 tháng, hạ trường giáng xuống 5 tháng.
Như vốn tang 9 tháng, trưởng trường giáng 7 tháng, trung trường giáng 5 tháng, hạ trường giáng 3 tháng, các trường hợp khác đều như thế mà suy.
Tấn Dương ngẩng đầu đối diện với người trước mắt nói: "Ngươi cả nghĩ quá rồi."
"Thật sao?" Triệu Hi Ngôn nói
"Vẫn là nói, ngươi đối với sự quan tâm của trưởng tỷ có điều hiểu lầm đi? Ta chỉ là thuận miệng hỏi một câu thương thế của ngươi mà thôi, làm tỷ tỷ việc này chẳng lẽ không được sao?" Tấn Dương công chúa lại nói.
"Ồ?" Triệu Hi Ngôn chần chờ nhìn Tấn Dương, sau đó híp mắt đáp: "A tỷ không cần lo lắng, bệnh cũ của nhị lang đã khỏi hẳn, vị trí thứ nhất kia ta ắt sẽ lấy." Dứt lời liền xoay người rời đi.
An Dương ngồi một bên, nghe hai người khẩu khí qua lại, lại cảm nhận được trong lời nói của hai người có mùi vị tình cảm, thừa dịp không có ai liền không kìm được tò mò mà hỏi: "A tỷ."
"Hả?" Tấn Dương nghe được tiếng gọi bên cạnh, lúc này mới tỉnh ngộ, chỉ lo cùng người nào đó đối thoại mà quên mất bên cạnh còn một tiểu cô nương chưa cập kê.
An Dương nhìn nàng với một đôi mắt trong suốt không nhúc nhích, khắp mặt đều là sự nghi ngờ nói: "A tỷ cùng với Thế tử ca ca?"
"Vì sao An Dương lại nghe ra được có từng tia không giống tình cảm huynh muội đây, Thế tử ca ca hắn... thật giống như yêu thích a tỷ, cũng không phải loại yêu thích giống tỷ đệ."
Tấn Dương nghe xong đè ép kinh ngạc trong lòng, sau đó nghiêng người nói : "An Dương những lời vừa rồi không thể nói lung tung, ta cùng hắn đều là con cháu triệu gia."
"Ta biết a." An Dương gật đầu nói, "Nhưng ánh mắt của Thế tử ca ca nhìn a tỷ cũng không giống như nhìn những nữ tử khác, liền ngay cả lấy lòng Tôn cô nương, lúc ca ca nhìn nàng ta cũng không phải như vậy.
Ngày ấy ở Đông cung dạy học An Dương liền phát hiện, nhưng là lần đầu, An Dương cũng không có xác định lắm."
"....." Tấn Dương nhíu mày "Hắn..."
"Thế tử ca ca nhìn a tỷ, trong mắt giống như có ánh sáng vậy." An Dương lại nói: "Giống như trong mắt nương nhìn phụ hoàng vậy, nhưng trong mắt phụ hoàng lúc nào cũng lạnh như băng, thật không giống yêu thích, giống như nhìn ai cũng không yêu thích vậy."
An Dương nói trắng ra, nhưng Tấn Dương hôm nay cũng không dạy dỗ nàng, trái lại suy nghĩ những lời nàng nói, không hiểu hỏi lại :"Trong mắt hắn có ánh sáng sao?"
An Dương gật gù nói: "Lẽ nào a tỷ không phát hiện ra sao?"
Tấn Dương lắc đầu nói: "Chuyện như thế , mặc dù có, làm sao có thể được đây."
An Dương cúi đầu rơi vào trầm mặc nói: "Vì sao cùng là dòng họ lại không thể, nhưng bà con trong họ lại có thể đây, liền bởi vì ngũ phục sao? Nữ tử gả đi liền thoát ly gia tộc, không tính với ngũ phục ở ngoài."
*"Ngũ phục" (五服) tức là những người cùng tông tộc, theo thế thứ mà mặc tang phục, chia ra 5 hạng: Đại tang, Tư thôi (còn gọi là Cơ niên), Đại công, Tiểu công và Ti ma (Rõ hơn xem ở cuối chương)
"Việc này đối với nữ tử không công bằng a." An Dương lại nói: "Giống như là hài tử chỉ có phụ thân, bà con cùng tông thân khác nhau một trời một vực, nhưng không phải là mẫu thân sinh ra ta sao, vì sao phụ thân thành hôn được mà mẫu thân không thể ?"
*Giải thích: đoạn này hơi khó hiểu: ý của An Dương công chúa là, anh chị em trong một nhà con cháu không thể lấy nhau, mà cùng trong dòng tộc vẫn có thể, chẳng phải vẫn cùng chung một huyết thống sao?
Một ý nữa là: nam tử được quyền chọn thê tử kể cả trong cùng dòng tộc, mà nữ tử lại không được phép chọn, chỉ có thể nghe sắp đặt. (Theo ý mình hiểu là thế, bạn nào hiểu hơn thì cmt nhé)
"Ngươi đứa nhỏ này." Tấn Dương đưa tay ra, ngón tay như ngọc vuốt ve đầu muội muội nói: "Tuổi còn nhỏ làm sao lại thông suốt như thế, việc này người không nên bận tâm a, sự thực ở trước mắt, có vài thứ dựa vào sức lực một mình đơn bạc không có cách nào có thể thay đổi được, mặc dù muốn, ngươi cũng không thể làm a."
*giải thích: Ý Tấn Dương nói; quy củ trước giờ đều là thế, hủ tục ngấm vào máu qua những thế hệ, nói muốn thay đổi cũng không thể thay đổi được
"Tạ liễu bắt đầu." Tiếng hô cùng tiếng trống vang lên, trận tỷ thí thứ hai trong tiệc đoan ngọ bắt đàu.
Người đầu tiên Tham gia tỷ thí là Tề vương điện hạ, thị vệ dắt một con ngựa ra, bên hông còn đeo cung tên, việc tỷ thí dựa theo tôn ti, lấy tước vị mà phân ra trước sau.
Tấm bia ở phía nam , khoảng cách năm mươi bước chân dài, gió thổi cành liễu phất phơ lay động.
Tề vương nhận lấy dây cương phi thân nhảy len ngựa, sau đó quất roi ngựa phóng ngựa chạy ra giữa sân.
ở trên long ỷ, sắc mặt Hoàng đế bình tĩnh, vuốt dâu mà nói: "Dáng người của đại lang thật giống trẫm khi còn trẻ."
Trương Cửu Chiêu đứng cạnh tiếp lời nói: "Tề vương điẹn hạ oai hùng bất phàm."
"Trong các nhi tử, hắn là người giống trẫm nhất." Hoàng đế nói xong nghiêng đầu nhìn Thái tử bên cạnh Trương Cửu Chiêu.
"Tề vương điện hạ giỏi võ, tính tình thẳng thắn, lại được bệ hạ chỉ bảo." Trương Cửu Chiêu lại nói.
"Sinh ra ở Hoàng thất, thẳng thắn có vẻ không được tốt lắm."
*"Tuân tử- quân đạo viết: "Tốt nhất là quyền mưu,, thì lại thần hạ bách lại đản tá, người thừa sau đó bắt nạt. Nếu như thẳng thắn, thần hạ tự nhiên trung trinh mà không dám có sở lừa gạt, đây là phẩm chất của minh quân." Trương cửu Chiêu chắp tay lại nói
* GIẢI THÍCH "Người có quyền lại có mưu, thì thiên hạ bách tính mới tin tưởng phò tá, cũng không sợ bị người khác đoạt mất, tính tình thẳng thắn, làm việc dứt khoát rõ ràng sáng suốt, thì mới không bị kẻ khác lừa gạt, đây cũng là phẩm chất mà một minh quân nên có."
*"Chính là quân giả, dân chi nguyên tác, nguyên tác thanh thì lại lưu thanh, nguyên tác trọc thì lại lưu trọc."
*Giải thích: "Thiên tử là người nắm quyền trị quốc, nhưng gốc rễ lại từ bách tính mà thấy. Gốc rễ trong sạch thì lưu truyền trong sạch, gốc rễ đục thì lưu truyền đục (Bách tính an cư lạc nghiệp thì lưu truyền thiên tử tốt, bách tính lầm than, thì lưu truyền thiên tử là hôn quân.)"
"Nói thật hay." Hoàng đế tán dương ,sau đó hướng về sử quan nói: "Đem những lười của Trương học sĩ viết vào, sau đó đưa tới Tề vương phủ."
"Vâng."
Quân thần đối đáp nhau, không chút kiêng dè , cũng không để ý Trữ quân ngồi bên cạnh, Hoàng Hậu ngồi cạnh Hoàng đế, sắc mặt vẫn như thường, không sợ hãi, giống như những lời nói đó sớm đã nghe quen.
Trên sân, tiếng trống ngừng lại, chỉ còn tiếng vó ngựa chạy trên sân, Tề vương một tay nắm lấy cung tên, kẹp chặt bụng ngựa, mở ra cung tên ngắm một tấm bia mà bắn.
Bởi vì ngựa không ngừng hướng về phía trước , gió cũng thổi không ngừng cho nên ngắm chuẩn xác lại càng khó, Tề vương một hồi lâu ngắm , khi ngựa chạy một đoạn mới buông tiễn ra.
Vèo---------
Tiếng tên xé gió mà lao, ánh mắt hết thảy mọi người trên sân đều dồn lại nhìn. Thị vệ giơ tay lên hô: "Liễu đứt, mũi tên trúng bia."
Một nhánh liễu đang được ghim ở trên bia, mũi tên bắn trúng biên giới hồng tâm.
Mũi tên này bắn ra kết quả làm cho Tề vương hài lòng hắn cũng tự tin hơn nhiều, cũng khiến văn võ bá quan thán phục, các phi tử cũng dồn dận hướng về Quý phi chúc mừng, Hoàng đế cũng lộ ra nụ cười.
Tề vương cưỡi ngựa trở về, một đám tôn thất đều nịnh nọt nói: "Tài bắn cung của điện hạ thật tốt, khó như vậy đều có thể bắn trúng."
Tề vương nhảy xuống ngựa chỉ cười cũng không nói gì, sau đó ném trả cung tên cho thị vệ, trở lại chỗ ngồi.
Mọi người thấy Tề vương giỏi võ như vậy cũng chỉ bắn trúng một mũi tên, nháy mắt mất đi tự tin bắn trúng.
"Vệ vương điện hạ xin mời." Thị vệ dắt ngựa lên trước nói.
Vệ vương đầu tiên là ôn nhu sờ sờ ngựa sau đó giẫm chân nhảu lên.
Sau khi mở cung, vệ vương nghiêm túc tập trung, nhưng bởi vì gió thổi quá mạnh, ngựa lại di chuyển không ngừng , làm hắn do dự không giám bắn.
Sau một lúc ngắm bắn, trong bao đựng cũng đã không còn mũi tên nào, cả năm mũi tên hắn đều không trúng.
Vệ vương thở dài, hắn xuống ngựa liếc mắt nhìn về phía đám tôn thất con cháu suy nghĩ, Tề vương giỏi võ như vậy cũng chỉ bắn trúng một mũi tên, hắn không trúng cũng là điều đương nhiên.
"Hán vương ."
Hán vương cũng lên sân, sau một lúc cũng cưỡi ngựa trở về, hắn bắn liên tiếp năm mũi tên không chút do dự, hồng tâm cũng không trúng, mà bia ngắm cũng cái trúng cái không.
"Thế tử." Thị vệ đem dây cương kính dâng nói: "Mời lên ngựa."
Triệu Hi Ngôn không nhanh không chậm giơ hai tay lên, chậm rãi xoay người, lúc này thời gian cũng đã qua buổi trưa, mặt trời cũng lên tới đỉnh.
Trên sân lần nữa lại trở nên yên lặng, những phỏng đoán về Yến vương Thế tử mỗi người đều chừng mắt lớn mà quan sát kết quả.
"A tỷ." An Dương công chúa kêu: "Tới lượt Thế tử ca ca."
'Đã thấy." Tấn Dương nhàn nhạt đáp.
"A tỷ hi vọng Thế tử ca ca thắng sao?" An Dương lại hỏi
Tấn Dương nhìn chằm chằm thiếu niên trên ngựa, bỗng nhiên không biết đáp lại thế nào, cũng không biết mở miệng thế nào.
An Dương lại nói: "A tỷ chắc hẳn là không nghĩ tới đi."
"Bởi vì nếu Thế tử ca ca thắng có thể hướng bệ hạ ban thưởng, Tôn cô nương kia sẽ trở thành Thế tử phi a." An Dương lại nói.
Triệu Hi Ngôn bình tĩnh lên ngựa, sau đó bẻ tay , hướng về sau liếc mắt nhìn.
Một đôi mắt màu xanh lan đối diện với đôi mắt phượng kia, ánh mắt lấp loé, như đang tìm kiếm một đáp án.
Tấn Dương cầm lấy chén ngọc, sau đó bỏ qua một bên, hờ hững nói với An Dương : "Có thể đi."
Cái nhìn này Triệu Hi Ngôn không được đối phương đáp lại, nàng nhíu mày, hai tay nắm chắc dây cương dùng sức mà thúc ngựa.
Tuấn mã một đường chạy đi về phía trước, tốc độ so với mấy vị thân vương nhanh hơn nhiều.
Chỉ thấy Triệu Hi Ngôn nới lỏng dây cương, sau đó nắm lấy cung, lắp tiễn, năm ngón tay thon dài uống lượn, cường mạnh, ba mũi tên được gắn trên dây cung.
"Một mũi tên cũng còn khó bắn trúng, hắn bắn một lần ba mũi tên sao?" mọi người kinh ngạc thốt lên.
Trên long ỷ hoàng đế cau mày, nhìn chằm chằm thiếu niên.
Một trận gió thổi qua, mang theo bụi bặm, người thì nhắm mắt, người thì giơ tay lên chắn gió.
Phương hướng bụi bặm bay đi chính là hướng gió chuẩn xác nhất, Triệu Hi Ngôn thả tay ba mũi tên xé gió mà bay đi.
Một đạo âm thanh lớn vang lên, lúc mọi người mở mắt ra, Triệu Hi Ngôn đã lấy thêm hai mũi tên lắp trên dây cung , tốc độ cực nhanh, mở tên bắn cung không chút do dự.
Ba mũi tên vừa xé gió di ghim chặt cành liễu trong bia vừa ổn định lại, hai mũi tên phía sau lại đuổi theo mà tới.
Ba mũi tên trước đều ghim cành liễu trúng hồng tâm, hai mũi tên sau xé gió mà tới đè lên hai mũi tên lực bắn mạnh mẽ xẻ đôi hai mũi tên trước trúng thẳng hồng tâm. rơi hai mũi tên trước đó ra ngoài.
Thị vệ tiến lên, nhìn tấm bia , trên đó chỉ còn ba mũi tên đang được ghim cành liễu, làm hắn lúng túng, nhắc bia đi tới trước mặt hoàng đế định đoạt.
Năm mũi tên đều trúng hồng tâm, nhưng hai mũi vì đè lên nhau mà bị chẻ làm đôi, quan lại cùng thân quyến nhìn xong hoàn toàn kinh diễm cùng thán phục.
"Không hổ là nhi tử của Yến vương."
"Thế tử tuổi vẫn còn trẻ, mũi tên này bắn ra sợ là đã vượt qua Yến vương điện hạ rồi."
Triệu Hi Ngôn bắn xong năm mũi tên, tay phải khẽ run, dẫn ngựa trở lại, thị vệ thán phục nói: "Thế tử bách phát , bách trúng, so với Yến vương năm ngoái thật kinh diễm."
Tấm bia được mang đến trước mặt Hoàng đế "Bệ hạ, Thế tử liên tiếp bắn năm mũi đều đều ghim trúng cành liễu và hồng tâm, nhưng hai mũi tên sau đè lên hai mũi tên trước, đem hai mũi tên trước đó chẻ rơi."
Triệu Hi Ngôn trở lại chỗ ngồi, An Dương tiến lên hai mắt long lanh nói: "Thế tử ca ca người thật lợi hại a, vừa rồi còn có người nói ngươi chỉ dựa vào nhị thúc, thùng rỗng kêu to a." Nói xong nàng liếc mắt nhìn đám tôn thất con cháu, bọn họ đỏ mặt cúi đầu.
Triệu Hi Ngôn cười, sau đó nhìn về phía Tấn Dương nói: "Công chúa hiện tại là cảm thấy, Hi Ngôn như thế nào đây?"
"Tài bắn cung của Thế tử cũng thật giỏi, Tấn Dương hôm nay cũng được mở mang tầm mắt." Tấn Dương gật đầu trả lời.
Triệu Hi Ngôn xoay người nhìn chằm chằm về phía ngự tọa, trước những bàn luận về việc tiễn xuyên thủng hồng tâm nói "Ta ba tuổi đã tập bắn tên, năm tuổi tập cưỡi ngựa bắn cung, tám tuổi đã có thể bắn trúng hồng tâm ở khoảng cách năm mươi bước, mười tuổi phụ thân tung ba đồng tiền ta đều bắn thủng , mà tạ liễu này có gì mà khó."
Ngự tiền thị vệ chắp tay nói: "Mời bệ hạ định đoạt."
Hoàng đế không dám biểu hiện vẻ mặt kinh hoảng, chỉ vỗ tay cười to nói: "Được, rất được , Yến vương có người nối nghiệp, quốc triều ta có một đại tướng." Sau đó hỏi Trương Cửu Chiêu
"Nếu quy củ là do Trương khanh định ra, vậy khanh cảm thấy thế nào, việc này quyết định ra sao?"
"Bẩm bệ hạ, lần này quy củ của tạ liễu, chính là muốn tiễn ghim cành liễu trúng hồng tâm mới tính điểm, mà hai mũi tên còn lại mặc dù trúng nhưng lại không có trên hồng tâm, cho nên Thế tử chỉ được tính trúng ba mũi tên." Trương Cửu Chiêu ôm tay áo đáp.
Tác giả có lời muốn nói:
Triệu Hi Ngôn : "Ta lợi hại không?"
Tấn Dương: "Liền ngươi đi."
*Ngũ phục" (五服) tức là những người cùng tông tộc, theo thế thứ mà mặc tang phục, chia ra 5 hạng: Đại tang, Tư thôi (còn gọi là Cơ niên), Đại công, Tiểu công và Ti ma . tuỳ theo quan hệ huyết thống và nghĩa tình phân biệt thân sơ:
1.Đại tang: Trảm thôi và tề thôi.
Quần áo sổ gấu gọi là trảm thôi: Con để tang cha. Quần áo không sổ gấu gọi là tề thôi: Con để tang mẹ, vợ để tang chồng khi cha chưa mất. Thời hạn: 3 năm, đời sau giảm bớt còn 2 năm 3 tháng (sau lễ giỗ đại tường 2 năm, thêm 3 tháng dư ai). áo xô, khăn xô có hai giải sau lưng (gọi là khăn ngang).
Nếu cha mẹ đều đã mất thì hai giải bằng nhau, nếu còn mẹ hoặc còn cha thì hai giải dài ngắn lệch nhau.
Con trai chống gậy: Tang cha gậy tre, tang mẹ gậy vông, mũ rơm quấn đầu, dây chuối, dây đai thắt lưng.
Thời nay, nhiều nơi đã bãi bỏ những tang phục này. ở thành phố nhiều nhà dùng băng đen theo tang chế châu Âu, theo ý chúng tôi, tiện hơn.
Con trai, con gái, con dâu đều để tang cha mẹ. (Kể cả đích mẫu, kế mẫu, dưỡng mẫu, từ mẫu và dưỡng phụ). Vợ để tang chồng. Nếu con trưởng mất trước thì cháu đích tôn để tang ông bà nội cũng đại tang thay cha.
2. Cơ niên: Để tang một năm. Từ niên cơ trở xuống dùng khăn tròn, vải trắng, không gậy.
Cháu nội để tang ông bà nội. Con riêng của vợ để tang bố dượng nếu bố dượng có công nuôi và ở cùng, nếu không ở cùng thì không tang; trước có ở cùng sau thôi thì để tang 3 tháng. Con để tang mẹ đẻ ra mình nhưng bị bố rẫy (xuất mẫu), hoặc cha chết, mẹ lấy chồng khác (giá mẫu). Chồng để tang vợ cả có gậy, nếu cha mẹ còn sống thì không gậy. Cháu để tang bác trai bác gái, chú, thím và cô ruột. Anh chị em ruột để tang cho nhau (cùng cha khác mẹ cũng tang một năm, cùng mẹ khác cha thì tang 5 tháng). Cha mẹ để tang con trai, con gái và con dâu cả, kể cả con đi làm con nuôi nhà người. Chú, bác, thím cô ruột để tang cho cháu (con anh em ruột). Ông bà nội để tang cho cháu trưởng (đích tôn). Đích mẫu, kế mẫu, từ mẫu tang các con chồng, thứ mẫu tang con mình và con chồng như nhau đều một năm. Tang con dâu cả cũng một năm. Con dâu để tang dì ghẻ của chồng (tức vợ lẽ cha chồng). Rể để tang cha mẹ vợ (vợ chết đã láy vợ khác cũng vậy). Nàng hầu để tang cha mẹ chồng, vợ cả của chồng, các con chồng cũng như con mình (các họ hàng bàng thân bên nhà chồng đều không tang).
3. Đại công: để tang 9 tháng.
Anh chị em con chú con bác ruột để tang cho nhau. Cha mẹ để tang con dâu thứ hoặc con gái đã lấy chồng. Chú, bác thím ruột để tang cháu (con gái đã xuất giá, con dâu của anh em ruột). Cháu dâu để tang ông bà của chồng, chú, bác, thím ruột, hoặc cô ruột của chồng. Mẹ để tang con dâu thứ và con gái riêng của chồng. Con gái đã xuất giá để tang bác trai, bác gái, chú thím, cô ruột.
4. Tiểu công: Để tang 5 tháng.
Chắt để tang cụ. (Hoàng tang: Chít khăn vàng) Cháu để tang anh chị em ruột của ông nội (ông bà bác, ông chú, bà thím, bà cô). Con để tang vợ lẽ, nàng hầu của cha (nếu cha giao cho nuôi mình thì để tang 3 năm như mẹ đẻ). Cháu để tang đường bá thúc phụ mẫu và đường cô (anh chị em con chú bác ruột của cha). Anh chị em con chú, bác ruột để tang cho vợ của nhau. Anh chị em chung mẹ khác cha để tang cho nhau (vợ con của anh chị em ấy thì không tang). Chú bác ruột để tang cho cháu dâu (con dâu của anh em ruột). Ông bà bác, ông chú, bà thím, bà cô để tang cho cháu (tức là cháu nội của anh em ruột). Ông bà nội để tang cho vợ cháu đích tôn hoặc cháu gái xuất giá. Cháu ngoại để tang ông bà ngoại và cậu ruột, dì ruột (anh chị em ruột của mẹ, kể cả đối với anh chị em ruột của đích mẫu, thứ mẫu, kế mẫu). Cháu dâu để tang cô ruột của chồng. Chị dâu, em dâu để tang anh chị em ruột của chồng và con của những người đó (tức là cháu gọi bằng bác, bằng thím).
5. Ty ma Phục: Tang 3 tháng.
Chít để tang can (kỵ) nội (ngũ đại: Hồng tang chít khăn đỏ). Chắt để tang cụ nhà bác, nhà chú (tằng tổ bá thúc phụ mẫu và tằng tổ cô, tức là anh em ruột với cụ nội). Cháu để tang bà cô đã lấy chồng (chị em ruột với ông nội). Cháu để tang cô bá (chị em con chú bác ruột với bố). Con để tang bố dượng (nếu trước có ở cùng, sau mới về bên nội). Con để tang nàng hầu của cha. Con để tang bà vú (cho bú mớm). Cháu để tang tộc bá thúc phụ mẫu (anh em cháu chú, cháu bác với cha). Chồng để tang vợ lẽ nàng hầu. Anh chị em họ nội 5 đời để tang cho nhau. Bố mẹ vợ để tang con rể. Ông bà ngoại để tang cháu ngoại và cháu dâu ngoại. Ông của chồng để tang cháu dâu. Cụ để tang cho chắt nội. Cháu để tang vợ cậu, chồng cô, chồng dì có cùng ở một nhà. Anh chị em con cô ruột và bạn con dì ruột để tang cho nhau. Cậu ruột để tang vợ của cháu trai Cháu dâu để tang ông bà ngoại của chồng, cậu ruột, dì ruột chồng Cháu dâu để tang các ông bà anh chị em ruột với ông nội chồng. Chắt dâu để tang cụ nội của chồng. Cụ để tang chắt nội trai gái. Ông bà để tang các cháu gái của con nhà chú, nhà bác.
Tang bên cha mẹ nuôi:
1. Kỵ bên cha nuôi thì 3 tháng, cụ bên cha nuôi thì 5 tháng, ông bà thì một năm.
2. Cha mẹ nuôi thì áo bằng gấu, hoặc sổ gấu 3 năm có cả gậy.
3. Từ ông bà trở lên nếu mình thừa trọng cũng sổ gấu 3 năm.
4. Ông bà sinh ra mẹ nuôi thì 5 tháng, còn thì đều không có.
Tang họ nhà mình (Đã là con nuôi người khác, để tang bên họ của mình):
1. Ông bà sinh ra cha thì 9 tháng.
2. Cha mẹ sinh ra mình thì 1 năm có gậy.
3. Bác trai bác gái, chú, thím và cô là anh chị em ruột với cha thì đều 9 tháng. Cô đã giá thì 5 tháng.
4. Anh chị em ruột thì 9 tháng, chị dâu, em dâu thì 3 tháng, chị em đã xuất giá thì 5 tháng.
5. Ông bà sinh ra mẹ thì 3 tháng.
Xét trong lễ nói rằng: Con gái đã xuất giá thì các tang có giáng, song đi lấy chồng, hoặc phải chồng rẫy bỏ, hoặc chồng chết, con lại chẳng có, lại trở về nhà cũng như chưa lấy chồng, tang chẳng có giáng
Nếu đương để tang cha mẹ được một năm mà chồng rẫy bỏ thì phải tang cha mẹ 3 năm, hoặc để tang cha mẹ được 1 năm đã trừ phục đoạn thì chẳng được để lại 3 năm, dù phải chồng dẫy trước, sau mới để tang cha mẹ chưa đủ 1 năm mà chồng mới gọi về thì chẳng nên về vội phải nên để trọn 3 năm.
Trường phục: có ba loại:
1. Trưởng trường: Từ 16-19 tuổi
2. Trung trường: Từ 12-15 tuổi
3. Hạ trường: Từ 8-11 tuổi
(Đều lấy thứ tự giáng một bậc).
Ví dụ: Giai đã lấy vợ, gái đã lấy chồng, dẫu còn trẻ cũng không thể gọi là trường được, nhưng vốn mình phải tang 1 năm trưởng trường giáng xuống 9 tháng, trung trường giáng xuống 7 tháng, hạ trường giáng xuống 5 tháng.
Như vốn tang 9 tháng, trưởng trường giáng 7 tháng, trung trường giáng 5 tháng, hạ trường giáng 3 tháng, các trường hợp khác đều như thế mà suy.
Bạn có thể dùng phím mũi tên ← → hoặc WASD để lùi/sang chương.
Báo lỗi Bình luận
Truyện Hot Mới
Danh sách chương