Vương Thạch Tỉnh và Thiệu Vân An sau đó về đến nhà, Quách Tử Du mở cổng. Y nói với hai người có rất nhiều người đến chúc tết Sầm lão và Tưởng Khang Ninh. Bởi vì hai người họ không ở trong phủ, nên mọi người liền tới nơi này. Sầm lão và Tưởng Khang Ninh muốn để hai người yên tâm chúc tết, nên không cho người đi gọi hai người họ trở về.
Thiệu Vân An nghe vậy thì yên tâm. Theo lý thuyết ngày mùng hai phải về nhà phụ mẫu thân sinh. Cho dù hôm nay bọn họ không phải đi thăm mọi người ở trong thôn, bọn họ vẫn sẽ không đi. Không nghĩ đến cũng có người lựa chọn thời gian giống như họ, mùng hai mới đi chúc tết. Bất quá đây chỉ là vài thắc mắc của Thiệu Vân An thôi.
Khách nhân của Sầm lão và Tưởng Khang Ninh tới, Thiệu Vân An và Vương Thạch Tỉnh là gia chủ làm sao lại không ra tiếp đón một chút. Hai người vào phòng, thấy khách nhân của Sầm lão và Tưởng Khang Ninh đều có mặt, Tưởng Khang Thần cũng có. Thanh nhi và Ni tử ngồi trong lòng Tưởng Khang Ninh.
Thấy hai người, Sầm lão lập tức chào hỏi. "An nhi và Thạch Tỉnh đã về rồi. Lão phu cùng huyện lệnh đại nhân hôm nay đành giọng khách át giọng chủ, tại đây chiêu đãi bằng hữu. Tới tới tới, lão phu giới thiệu cho hai người các ngươi."
Chư vị đang ngồi đều đứng dậy hành lễ. Thiệu Vân An cùng Vương Thạch Tỉnh cũng vội vàng đáp lễ. Thiệu Vân An liếc mắt nhìn các vị khách nhân, trừ bỏ một người, những người khác hắn đều không quen biết. Người còn lại hắn cũng không quen thân, là Khang Thuỵ. Người tới đều là nam nhân, Thiệu Vân An không khỏi suy nghĩ. "Không lẽ tất cả đều là cử nhân!"
Khách nhân Sầm lão có hương thân huyện Vĩnh Tu, viên ngoại, cũng có bằng hữu lâu năm, còn có ba vị, nghe nói là đồ đệ ưu tú của Sầm lão, đương nhiên, còn có vài vị tới để vuốt mông ngựa. Tới chúc tết Tưởng Khang Ninh phần lớn đều là tới nịnh hót. Ở chỗ này y không có nhiều bằng hữu. Có vài khách nhân của Sầm lão cũng là khách của Tưởng Khang Ninh. Hai người cũng không che dấu địa điểm ăn tết, cho nên mấy người này đầu năm vừa đến, liền vội vàng tới chúc tết. Ngay cả bồi phu nhân về thăm phụ mẫu thân sinh cũng không rảnh lo, đương nhiên, loại trừ trường hợp còn độc thân. Tuy nhiên, những người này không phải là toàn bộ các khách nhân sẽ đến chúc tết Sầm lão và Tưởng Khang Ninh. Mỗi năm, người đến thăm hỏi hai người thường kéo dài từ mùng hai đến mùng năm, mùng sáu. Như học sinh tại huyện học, Bạch Nguyệt học đường và phu tử là mùng ba, mùng bốn mới đến chúc tết Sầm lão.
Sầm lão và Tưởng Khang Ninh đều quyết định ở tại trong viện của Thiệu Vân An và Vương Thạch Tỉnh ăn tết. Hai đứa nhỏ gọi Tưởng Khang Ninh là đại bá, Thiệu Vân An và Vương Thạch Tỉnh gọi y là đại ca. Sầm lão đối với Thiệu Vân An lại càng thân thiết mà gọi An nhi. Người tới chúc tết không phải kẻ ngốc, sao lại không hiểu Sầm lão và Tưởng Khang Ninh coi trọng hai người bọn họ. Ngoại trừ Khang Thuỵ vẫn như cũ, còn lại khách nhân đều khách khí chào hỏi Vương Thạch Tỉnh và Thiệu Vân An, đương nhiên còn mang theo lòng hiếu kỳ.
Vương Thanh và Ni tử, còn có Tưởng Mạt Hi được Tưởng Khang Thần ôm ra nhận được không ít tiền mừng tuổi. Đại đa số mọi người không lưu lại dùng cơm trưa. Sầm lão và Tưởng Khang Ninh cũng không mời lại, chỉ có Khang Thuỵ và ba vị học sinh ở huyện học được Sầm lão giữ lại. Từ sau khi thê tử Khang Thuỵ qua đời, y vẫn chưa tái hôn, dưới gối cũng không một hài tử. Nếu không phải y không muốn, Sầm lão còn định gọi y qua đây cùng mừng năm mới.
Cơm trưa có Quách Tử Mục chuẩn bị. Thiệu Vân An vào trù phòng xào ba món nhắm rượu, còn nhờ Quách Tử Du mang rượu gạo và rượu vàng lên chiêu đãi. Vương Thạch Tỉnh bị Sầm lão giữ lại tiếp khách. Đối với hành động của Sầm lão, Thiệu Vân An và Vương Thạch Tỉnh đều hiểu là ông cố ý. Sầm lão tuy không ở trong triều, nhưng lực ảnh hưởng vẫn lớn như cũ, đến cả tri phủ Sắc Nam phủ còn phải nhân nhượng Sầm lão ba phần. Đối mặt với mấy người này, Sầm lão đem Thiệu Vân An và Vương Thạch Tỉnh đặt dưới cánh chim của mình. Thứ nhất là nâng cao thân phận hai người. Thứ hai cũng là để bảo vệ hai người. Thiệu Vân An và Vương Thạch Tỉnh ghi nhớ thật sâu phần ân tình này. Đối với sự yêu quý của Sầm lão, cảm tạ đều dư thừa, không bằng đừng làm.
Ba người học sinh được Sầm lão mời ở lại lần lượt là Túc Hồng Sơn, Tào Học Dung, Trần Đông, đều là học sinh Quốc Tử Giám ở phủ châu, là đồ đệ được Sầm lão đề cử. Ba người đều là đồng sinh lang, hơn nữa còn là tú tài. Nhưng do Sầm lão đề nghị nên ba người không tiếp tục khảo thí lên trên lên liền. Khoa cử năm nay, ba người đã tích luỹ được kiến thức rất lớn, hy vọng có thể một phát lên thành tiến sĩ hàng trung, thậm chí có thể tiến vào xếp hạng tam giáp.
Bọn họ đều hẹn nhau đầu năm đi chúc tết Sầm lão. Ở cổ đại, địa vị của lão sư rất đặc biệt, hơn nữa cả đời chỉ bái duy nhất một người. Thầy dạy ở huyện chỉ được gọi là phu tử. Mặc dù Sầm lão chỉ là phu tử của ba người, nhưng bọn họ đều ước hẹn tới chúc tết Sầm lão, cảm tạ chi ân của ông. Từ sau khi Sầm lão từ quan về quê thì chưa nhận thêm đệ tử nào. Có thể được Sầm lão lưu lại, có thể thấy ông cũng rất coi trọng ba người họ.
Trên bàn cơm chỉ có vài vị đại nhân, ba hài tử đều bị Quách Tử Mục dẫn xuống trù phòng dùng cơm. Khi có người ngoài, Quách Tử Mục tuyệt đối không lộ mặt. Quách Tử Du là quản gia, cũng không ngồi xuống mà vội vàng tiếp đón. Vì vậy chỉ có Sầm lão, Tưởng Khang Ninh, Tưởng Khang Thần, Thiệu Vân An, Vương Thạch Tỉnh, Khang Thuỵ và ba vị đồ đệ. Đối với Quốc Tử Giám cổ đại, Thiệu Vân An chỉ nghe danh chứ chưa thật sự hiểu rõ. Ba người nói chuyện về Quốc Tử Giám, còn hắn và Vương Thạch Tỉnh thì yên lặng dùng cơm. Tưởng Khang Ninh là huyện thái gia, cũng cùng mọi người nói chuyện. Tưởng Khang Thần thì không xen vô.
Uống vào hai chén rượu, Trần Đông hướng Thiệu Vân An và Vương Thạch Tỉnh nâng chén. Hai người cầm lấy chén rượu, trong lòng hơi bối rối, làm sao lại chuyển sang bọn họ rồi? Trần Đông nói. "Ta nghe học sinh trên huyện hay nhắc đến hai vị gia chủ, đặc biệt là vị Thiệu tiểu ca có thể thông hiểu vi sư chi đạo, đông kinh vi thiên nhân (khiến người khác kinh ngạc, thán phục). Hôm nay được gặp, xem như chuyến này đi rất đáng giá. Ba người chúng ta hôm nay bái kiến viện trưởng, nhưng thật ra cũng rất hiếu kỳ với Thiệu tiểu ca đây."
Túc Hồng Sơn và Tào Học Dung theo sau nâng chén. Thiệu Vân An liếc nhìn Sầm lão một cái, cầm chén lên, khiên tốn đáp. "Hổ thẹn, hổ thẹn. Nếu không bất đắc dĩ, ta sẽ không lên huyện học khoe khoang chuyện xấu trong nhà. Lại nói, ta còn thiếu Sầm lão một lời xin lỗi nữa."
Sầm lão xua tay cười cười, bộ dáng không thèm để ý. Vương Thạch Tỉnh cũng cầm chén lên, nói. "Ta thân là gia chủ lại để nội tử thay ta xuất đầu, vô cùng hổ thẹn. Ba vị đều là người có học thức, nguyện ý tới hàn xá cùng tên nhà quê như ta thưởng một ly rượu là phúc phận của Vương Thạch Tỉnh ta."
Trần Đông cười nói. "Vương đại ca khách khí. Hôm nay là ta không thỉnh tự đến."
Thiệu Vân An vội nói. "Mọi người không cần khách khí. Dù sao cũng là ta và Tỉnh ca hưởng lây nhờ Sầm lão, hôm nay mới có thể gặp các vị học sinh ưu tú thế này, tiểu viện nhỏ của ta cũng là bồng tất sinh huy nha." (lời khách sáo: nhà tranh rực rỡ, phát sáng, rồng đến nhà tôm... thường dùng khi khách quý tới nhà)
Sầm lão cười ha hả. "Các ngươi đừng có khách sáo với nhau nữa. Trần Đông, Hồng Sơn, Học Dung, lão phu hôm nay lưu ba người các ngươi lại, đầu tiên là muốn nghe một chút công khoá của các ngươi. Tuy các ngươi không phải đồ đệ của ta, nhưng lão phu vẫn rất xem trọng các ngươi. Khoa khảo tháng tám tới, ba người các ngươi phải dốc hết toàn lực."
Ba người lập tức đứng lên khom người hành lễ. "Viện trưởng dạy bảo, học sinh không dám quên."
Sầm lão phất phất tay để bọn họ ngồi xuống, tiếp theo nói. "Chuyện thứ hai chính là muốn các ngươi gặp mặt An nhi và Thạch Tỉnh. Sự tình nhà bọn họ các ngươi cũng có thể đã nghe qua. Lão phu cực kỳ thích hai người họ, huyện lệnh đại nhân lại nhận hai đứa nó làm nghĩa đệ. Ngày sau ba người các ngươi vô luận quan bái bao nhiêu, nể mặt lão già ta, nhiều ít quan tâm đến gia đình bọn họ."
Trong lòng ba người kinh hãi. Khang Thuỵ hơi nhíu mày. Thiệu Vân An và Vương Thạch Tỉnh cũng ngạc nhiên. Sầm lão quan tâm đương nhiên hai người đều biết, nhưng không hề nghĩ đến Sầm lão sẽ ở trước mặt người khác nói trắng ra như thế.
Sầm lão vuốt vuốt râu nói. "Lão phu cả đời này vui buồn tan hợp, hi tiếu nộ mạ đếm không hết. Vốn tưởng rằng đã sớm gợn sóng bất kinh, lại không ngờ lúc tuổi già gặp được một đôi tiểu hữu An nhi và Thạch Tỉnh, làm lão phu và phu nhân mặc dù không có hài tử ở bên, cũng không thấy tịch mịch. Huống chi hài tử hai người họ, một đứa là đồ đệ của phu nhân, một đứa là đồ đệ của lão phu, bọn họ cũng xem như người nhà của lão phu."
"Sầm lão!!"
Thiệu Vân An kinh hô, Vương Thạch Tỉnh cũng khiếp sợ. Tưởng Khang Ninh sau khi qua cơn kinh ngạc thì minh bạch cười cười. Ba vị học sinh liếc mắt nhìn nhau, đè nén sự ngạc nhiên và tò mò trong lòng.
Sầm lão hướng Thiệu Vân An lộ ra một nụ cười từ ái. "Thanh nhi có lẽ không quá thông minh, nhưng lại là một hảo hài tử hiếu học. Nó và Ni tử cũng an ủi ta và phu nhân đỡ tịch mịch khi không có tôn nhi bên cạnh. An nhi, Thạch Tỉnh, lão phu muốn nhận Thanh nhi làm đồ đệ, hai người các ngươi đồng ý không?"
Vương Thạch Tỉnh đỡ Thiệu Vân An đứng lên. Hốc mắt Thiệu Vân An hơi phiếm đỏ. Vương Thạch Tỉnh khom người thật sâu với Sầm lão. "Có thể được Sầm lão coi trọng là phúc phận của phu phu chúng ta, càng là phúc phận của Thanh nhi."
Thiệu Vân An mang theo giọng mũi nói. "Sầm lão, ta muốn ôm ngài."
"Ha ha ha."
Sầm lão giang hai tay. Thiệu Vân An tiến lên hai bước ôm chầm lấy Sầm lão, nghẹn ngào. "Sao ngài lại tốt với ta như vậy?"
Sầm lão cũng ôm lại, tiếp theo cười ra tiếng. "Tên tiểu hồ ly người, còn muốn vuốt mông ngựa?"
"Ta nói thật mà, còn thật hơn cả trân châu."
"Ha ha."
Sầm lão vỗ vỗ Thiệu Vân An.
Thiệu Vân An buông Sầm lão, đứng thẳng lên nói. "Thanh nhi không có gia gia. Sau này ngài không chỉ là lão sư của Thanh nhi, còn là gia gia của nó. Ta và Thạch Tỉnh chính là hai nhi tử của ngài."
Người kinh ngạc lúc này lại là Sầm lão. Thiệu Vân An kéo Vương Thạch Tỉnh qua. "Sầm lão, ta và Thạch Tỉnh có cha nương cũng như không có. Ta và Tỉnh ca sau này sẽ hiếu thuận ngài."
Sầm lão phục hồi tinh thần, lại tiếp tục cười to, cười rất sung sướng. "Tốt! Ha ha! Lão phu sửa chủ ý! Lão phu muốn nhận các ngươi làm nghĩa tử!"
Thiêu Vân An sụt sịt mũi. "Không được."
Sầm lão trầm mặt. "Ngươi nói cái gì?"
Thiệu Vân An không phân lớn nhỏ nói. "Tình huống nhà ta không phải ngài không biết. Ngài muốn nhận ta và Tỉnh ca làm nghĩa tử, sau này chắc chắn gặp nhiều phiền toái. Ta và Tỉnh ca chỉ cần trong lòng xem ngài là cha. Chờ sau này không còn phiền toái gì nữa, chúng ta hãy cử hành nghi thức nhận thân. Trước tiên ngài cứ chọn một ngày tốt thu Thanh nhi làm đệ tử."
Sầm lão hết chỗ nói nổi, chỉ vào Thiệu Vân An. "Ngươi a ngươi! Tâm tư sao lại nhiều như vậy. Được, cứ nghe theo ngươi. Trước tiên chọn một ngày nhận Thanh nhi làm đệ tử. Sau này nếu thích hợp, hai người các ngươi phải tới làm nhỉ tử của lão phu."
"Cha~!"
Thiệu Vân An thốt lên một tiếng khiến mọi người nổi hết da gà, hồi phục tinh thần, khiến Sầm lão dở khóc dở cười, nhưng trong lòng lại vô cùng ấm áp.
Thiệu Vân An quang minh chính đại nịnh nọt Sầm lão khiến ba vị học sinh rất có hảo cảm với hắn. Hơn nữa, người mà Sầm lão nhìn trúng đương nhiên bọn họ sẽ không xem nhẹ. Đối với việc tiểu tức phụ thay mình đi nhận cha, Vương Thạch Tỉnh hoàn toàn thuận theo. Sầm lão nhận làm cha của hai người họ đã là phúc phận người khác cầu còn không được. Vương Thạch Tỉnh chỉ cảm thấy tiểu tức phụ nhà hắn ngày càng lợi hại.
Việc nhận cha này coi như nửa đùa nửa thật mà định ra như vậy. Thiệu Vân An nháo sự, nhưng cả hắn và Sầm lão hiểu rõ chuyện này chỉ là vấn đề thời gian thôi. Chờ không khí quay trở lại, Sầm lão nói tiếp. "Thanh nhi đọc sách rất chăm chỉ, cứ tiếp tục như thế thì khả năng vào Quốc Tử Giám không khó. Nhưng không nên khen nó nhiều quá, tránh làm nó tâm sinh kiêu ngạo."
Thiệu Vân An gật gật đầu, nói. "Cho dù sau này nó có vào Quốc Tử Giám, ta thấy vẫn nên để nó đi lên từng bước một. Bắt đầu từ đồng sinh lang. Chỉ cần nó dụng tâm, thì bắt đầu từ đồng sinh lang cũng không thành vấn đề. Có học thức chân chính thì không sợ khảo thí. Trong lòng sợ hãi chính là biểu hiện của chột dạ, chứng tỏ học thức còn chưa đủ vững chắc."
"Tốt, tốt. Ngươi có thể nghĩ như vậy rất tốt." Sầm lão tán thành. Ông chính là thích tính cách nghĩa khí này của Thiệu Vân An.
Lời nói này khiến ba vị tú tài có mặt ở đây xấu hổ. Bọn họ được vào Quốc Tử Giám nên trực tiếp thăng lên làm tú tài, không hề tham gia khảo thí đồng sinh lang.
Thiệu Vân An cũng nghĩ đến điểm này, thay đổi chủ đề nói. "Thanh nhi trước kia ăn không ít khổ, hiện tại sinh hoạt tốt lên, nếu ngay cả chuyện học tập cũng để nó đi tắt, thì đối với nó không phải chuyện tốt. Tục ngữ nói, từ nghèo thành giàu dễ, từ giàu về nghèo khó. Sinh hoạt tốt rồi nó không có khả năng quay trở lại quá khứ cực khổ lúc trước, nên việc học tập phải có chút khó khăn. Cuộc sống có nhiều bất trắc lắm, làm quen sớm một chút không có hại gì."
Thần sắc mọi người thay đổi. Trong mắt Khang Thuỵ loé lên kinh nghi. Sầm lão nhìn chằm chằm Thiệu Vân An. "Từ nghèo thành giàu dễ... từ giàu về nghèo khó... Nói hay! Nói hay! An nhi, những lời này xuất xứ từ đâu!"
Trong lòng Thiệu Vân An đánh thót, lập tức mặt dày nói. "Không có xuất xứ, là ta tự mình nghĩ ra."
Mọi người cùng một ánh mắt nhìn Thiệu Vân An. [Người này có thể nói ra chi ngôn như thế!]
Khang Thuỵ không còn dùng ánh mắt khinh thường lúc trước nhìn Thiệu Vân An nữa. Ba vị tú tài càng bất đồng.
Lý do tại sao câu này được hậu thế biết đến, đó là câu trích dẫn của Tư Mã Quang trong bài viết "Huấn Kiệm Kỳ Khang" của một người khác, bởi vậy thế nhân mới biết đến. Nguyên văn nguồn gốc của câu này Thiệu Vân An không rõ, nhưng câu này ở thế giới của hắn cơ bản ai cũng biết. Cái này không phải Thiệu Vân An không biết ngại, nhưng hắn thật sự không thể nhớ gì về Tư Mã Quang, thay vì giải thích không bằng chính mình mặt dày, dù sao cũng không phải lần đầu.
Kể từ lần đầu tiên nhìn thấy Thiệu Vân An còn không thèm nhìn mặt, càng không thèm nói chuyện, Khang Thuỵ bỗng lên tiếng. "Lời này rất ý nghĩa. Có bao nhiêu học sinh sau khi công thành danh toại thì quên mất mục đích ban đầu của mình, tham ô tiền tài, thu nhận hối lộ, lại còn bao nhiêu đứa nhỏ trong nhà có tiền làm xằng làm bậy, hoành hoành quê nhà, tất cả điều này đều do "cao sang" mà nên."
"Đúng vậy, đây là lời đại thiện!" Trong lòng ba vị tú tài không biết như thế nào, nhưng ngoài mặt đều tỏ vẻ kính nể. Kính nể đến mức người có da mặt thâm hậu như Thiệu Vân An cũng suýt chống đỡ không được.
"Ha ha ha, tốt! Tốt!" Sầm lão thoải mái cười to, cũng chẳng biết là tốt cái gì.
Tưởng Khang Ninh bộ dáng đầy tự hào nói. "An nhi không đi khảo trạng nguyên thật là đáng tiếc. Sau khi hoàng thượng đăng cơ đã chấp nhận nam thê tham dự khoa khảo, chỉ cần Thạch Tỉnh đồng ý, khoa khảo năm nay, An nhi sao không thi thử một lần?"
Tưởng Khang Thần cũng ủng hội nói. "Có Sầm lão đề cử, An nhi có thể trực tiếp thi tú tài. Với học thức của An nhi, thi đồng sinh ngược lại không cần thiết."
Khang Thuỵ và ba vị tú tài đều lên tiếng cổ vũ Thiệu Vân An tham gia khoa khảo năm nay. Sầm lão không nói gì, chờ Thiệu Vân An tự quyết định. Vương Thạch Tỉnh nắm tay Thiệu Vân An, nhìn chằm chằm hắn. Thiệu Vân An không nhìn Vương Thạch Tỉnh mà mỉm cười nói. "Ta chỉ thích làm nông gia tử. Tuy trong bụng có chút mực nước, nhưng muốn thi đậu công danh thì còn kém xa lắm. Ta cũng không có chí lớn, chỉ muốn làm buôn bán nhỏ, bảo vệ tốt ngôi nhà này là đủ. Lại nói, ba trăm sáu mươi nghề, người đứng đầu thì làm trạng nguyên. Ta không làm trạng nguyên học vấn, cũng có thể làm trạng nguyên mặt khác. Nếu ai ai cũng đi nghiên cứu học vấn, vậy quốc gia cũng không thể đi lên."
Chỉ với hai câu nói của Thiệu Vân An đã lật đổ nhận thức của mọi người. Sầm lão vỗ tay. "Ba trăm sáu mươi nghề, nghề nào cũng có trạng nguyên... An nhi a An nhi, chỉ với mấy lời này của ngươi, ngươi đã đủ tư cách làm trạng nguyên!"
"Ta hổ thẹn không bằng, hổ thẹn không bằng." Ba vị tú tài nguyên bản ôm tò mò mà đến thực sự cảm thấy hổ thẹn.
Khang Thuỵ xem ánh mắt Thiệu Vân An, ngoài miệng lại phản bác. "Sĩ nông công thương. Sĩ cầm đầu. Người đọc sách sở dĩ đọc sách vì tự nhiên là muốn thi đậu công danh, hồi đáp triều đình, xuất lực vì quốc gia. Nếu mọi người đều như Thiệu tiểu ca, triều đình chẳng phải là không còn ai làm quan? Không người làm quan thì làm sao tiến bộ?"
Thiệu Vân An biết Khang Thuỵ không vừa mắt mình, cũng không rõ vì sao Sầm lão bảo vệ một nhà hắn như vậy. Hắn có thể nhìn ra Khang Thuỵ đang muốn khảo vấn mình. Chẳng sợ tiếp tục mặt dày cũng không thể cứ rụt rè. Nếu muốn khảo hắn, vậy đại gia hắn sẽ biện luận. Dù sao chuyện tới hiện giờ, đối với sự biến hoá của hắn chưa có người nào nghi ngờ. Cho dù biết rõ trong đó có uẩn khúc, Sầm lão và Tưởng Khang Ninh cũng chưa từng tìm hiểu. Thiệu Vân An không khỏi lớn mật suy đoán, những người này muốn chính là sự biến hoá của hắn.
Nghĩ thông suốt, hắn không còn gì băn khoăn.
Thiệu Vân An nghe vậy thì yên tâm. Theo lý thuyết ngày mùng hai phải về nhà phụ mẫu thân sinh. Cho dù hôm nay bọn họ không phải đi thăm mọi người ở trong thôn, bọn họ vẫn sẽ không đi. Không nghĩ đến cũng có người lựa chọn thời gian giống như họ, mùng hai mới đi chúc tết. Bất quá đây chỉ là vài thắc mắc của Thiệu Vân An thôi.
Khách nhân của Sầm lão và Tưởng Khang Ninh tới, Thiệu Vân An và Vương Thạch Tỉnh là gia chủ làm sao lại không ra tiếp đón một chút. Hai người vào phòng, thấy khách nhân của Sầm lão và Tưởng Khang Ninh đều có mặt, Tưởng Khang Thần cũng có. Thanh nhi và Ni tử ngồi trong lòng Tưởng Khang Ninh.
Thấy hai người, Sầm lão lập tức chào hỏi. "An nhi và Thạch Tỉnh đã về rồi. Lão phu cùng huyện lệnh đại nhân hôm nay đành giọng khách át giọng chủ, tại đây chiêu đãi bằng hữu. Tới tới tới, lão phu giới thiệu cho hai người các ngươi."
Chư vị đang ngồi đều đứng dậy hành lễ. Thiệu Vân An cùng Vương Thạch Tỉnh cũng vội vàng đáp lễ. Thiệu Vân An liếc mắt nhìn các vị khách nhân, trừ bỏ một người, những người khác hắn đều không quen biết. Người còn lại hắn cũng không quen thân, là Khang Thuỵ. Người tới đều là nam nhân, Thiệu Vân An không khỏi suy nghĩ. "Không lẽ tất cả đều là cử nhân!"
Khách nhân Sầm lão có hương thân huyện Vĩnh Tu, viên ngoại, cũng có bằng hữu lâu năm, còn có ba vị, nghe nói là đồ đệ ưu tú của Sầm lão, đương nhiên, còn có vài vị tới để vuốt mông ngựa. Tới chúc tết Tưởng Khang Ninh phần lớn đều là tới nịnh hót. Ở chỗ này y không có nhiều bằng hữu. Có vài khách nhân của Sầm lão cũng là khách của Tưởng Khang Ninh. Hai người cũng không che dấu địa điểm ăn tết, cho nên mấy người này đầu năm vừa đến, liền vội vàng tới chúc tết. Ngay cả bồi phu nhân về thăm phụ mẫu thân sinh cũng không rảnh lo, đương nhiên, loại trừ trường hợp còn độc thân. Tuy nhiên, những người này không phải là toàn bộ các khách nhân sẽ đến chúc tết Sầm lão và Tưởng Khang Ninh. Mỗi năm, người đến thăm hỏi hai người thường kéo dài từ mùng hai đến mùng năm, mùng sáu. Như học sinh tại huyện học, Bạch Nguyệt học đường và phu tử là mùng ba, mùng bốn mới đến chúc tết Sầm lão.
Sầm lão và Tưởng Khang Ninh đều quyết định ở tại trong viện của Thiệu Vân An và Vương Thạch Tỉnh ăn tết. Hai đứa nhỏ gọi Tưởng Khang Ninh là đại bá, Thiệu Vân An và Vương Thạch Tỉnh gọi y là đại ca. Sầm lão đối với Thiệu Vân An lại càng thân thiết mà gọi An nhi. Người tới chúc tết không phải kẻ ngốc, sao lại không hiểu Sầm lão và Tưởng Khang Ninh coi trọng hai người bọn họ. Ngoại trừ Khang Thuỵ vẫn như cũ, còn lại khách nhân đều khách khí chào hỏi Vương Thạch Tỉnh và Thiệu Vân An, đương nhiên còn mang theo lòng hiếu kỳ.
Vương Thanh và Ni tử, còn có Tưởng Mạt Hi được Tưởng Khang Thần ôm ra nhận được không ít tiền mừng tuổi. Đại đa số mọi người không lưu lại dùng cơm trưa. Sầm lão và Tưởng Khang Ninh cũng không mời lại, chỉ có Khang Thuỵ và ba vị học sinh ở huyện học được Sầm lão giữ lại. Từ sau khi thê tử Khang Thuỵ qua đời, y vẫn chưa tái hôn, dưới gối cũng không một hài tử. Nếu không phải y không muốn, Sầm lão còn định gọi y qua đây cùng mừng năm mới.
Cơm trưa có Quách Tử Mục chuẩn bị. Thiệu Vân An vào trù phòng xào ba món nhắm rượu, còn nhờ Quách Tử Du mang rượu gạo và rượu vàng lên chiêu đãi. Vương Thạch Tỉnh bị Sầm lão giữ lại tiếp khách. Đối với hành động của Sầm lão, Thiệu Vân An và Vương Thạch Tỉnh đều hiểu là ông cố ý. Sầm lão tuy không ở trong triều, nhưng lực ảnh hưởng vẫn lớn như cũ, đến cả tri phủ Sắc Nam phủ còn phải nhân nhượng Sầm lão ba phần. Đối mặt với mấy người này, Sầm lão đem Thiệu Vân An và Vương Thạch Tỉnh đặt dưới cánh chim của mình. Thứ nhất là nâng cao thân phận hai người. Thứ hai cũng là để bảo vệ hai người. Thiệu Vân An và Vương Thạch Tỉnh ghi nhớ thật sâu phần ân tình này. Đối với sự yêu quý của Sầm lão, cảm tạ đều dư thừa, không bằng đừng làm.
Ba người học sinh được Sầm lão mời ở lại lần lượt là Túc Hồng Sơn, Tào Học Dung, Trần Đông, đều là học sinh Quốc Tử Giám ở phủ châu, là đồ đệ được Sầm lão đề cử. Ba người đều là đồng sinh lang, hơn nữa còn là tú tài. Nhưng do Sầm lão đề nghị nên ba người không tiếp tục khảo thí lên trên lên liền. Khoa cử năm nay, ba người đã tích luỹ được kiến thức rất lớn, hy vọng có thể một phát lên thành tiến sĩ hàng trung, thậm chí có thể tiến vào xếp hạng tam giáp.
Bọn họ đều hẹn nhau đầu năm đi chúc tết Sầm lão. Ở cổ đại, địa vị của lão sư rất đặc biệt, hơn nữa cả đời chỉ bái duy nhất một người. Thầy dạy ở huyện chỉ được gọi là phu tử. Mặc dù Sầm lão chỉ là phu tử của ba người, nhưng bọn họ đều ước hẹn tới chúc tết Sầm lão, cảm tạ chi ân của ông. Từ sau khi Sầm lão từ quan về quê thì chưa nhận thêm đệ tử nào. Có thể được Sầm lão lưu lại, có thể thấy ông cũng rất coi trọng ba người họ.
Trên bàn cơm chỉ có vài vị đại nhân, ba hài tử đều bị Quách Tử Mục dẫn xuống trù phòng dùng cơm. Khi có người ngoài, Quách Tử Mục tuyệt đối không lộ mặt. Quách Tử Du là quản gia, cũng không ngồi xuống mà vội vàng tiếp đón. Vì vậy chỉ có Sầm lão, Tưởng Khang Ninh, Tưởng Khang Thần, Thiệu Vân An, Vương Thạch Tỉnh, Khang Thuỵ và ba vị đồ đệ. Đối với Quốc Tử Giám cổ đại, Thiệu Vân An chỉ nghe danh chứ chưa thật sự hiểu rõ. Ba người nói chuyện về Quốc Tử Giám, còn hắn và Vương Thạch Tỉnh thì yên lặng dùng cơm. Tưởng Khang Ninh là huyện thái gia, cũng cùng mọi người nói chuyện. Tưởng Khang Thần thì không xen vô.
Uống vào hai chén rượu, Trần Đông hướng Thiệu Vân An và Vương Thạch Tỉnh nâng chén. Hai người cầm lấy chén rượu, trong lòng hơi bối rối, làm sao lại chuyển sang bọn họ rồi? Trần Đông nói. "Ta nghe học sinh trên huyện hay nhắc đến hai vị gia chủ, đặc biệt là vị Thiệu tiểu ca có thể thông hiểu vi sư chi đạo, đông kinh vi thiên nhân (khiến người khác kinh ngạc, thán phục). Hôm nay được gặp, xem như chuyến này đi rất đáng giá. Ba người chúng ta hôm nay bái kiến viện trưởng, nhưng thật ra cũng rất hiếu kỳ với Thiệu tiểu ca đây."
Túc Hồng Sơn và Tào Học Dung theo sau nâng chén. Thiệu Vân An liếc nhìn Sầm lão một cái, cầm chén lên, khiên tốn đáp. "Hổ thẹn, hổ thẹn. Nếu không bất đắc dĩ, ta sẽ không lên huyện học khoe khoang chuyện xấu trong nhà. Lại nói, ta còn thiếu Sầm lão một lời xin lỗi nữa."
Sầm lão xua tay cười cười, bộ dáng không thèm để ý. Vương Thạch Tỉnh cũng cầm chén lên, nói. "Ta thân là gia chủ lại để nội tử thay ta xuất đầu, vô cùng hổ thẹn. Ba vị đều là người có học thức, nguyện ý tới hàn xá cùng tên nhà quê như ta thưởng một ly rượu là phúc phận của Vương Thạch Tỉnh ta."
Trần Đông cười nói. "Vương đại ca khách khí. Hôm nay là ta không thỉnh tự đến."
Thiệu Vân An vội nói. "Mọi người không cần khách khí. Dù sao cũng là ta và Tỉnh ca hưởng lây nhờ Sầm lão, hôm nay mới có thể gặp các vị học sinh ưu tú thế này, tiểu viện nhỏ của ta cũng là bồng tất sinh huy nha." (lời khách sáo: nhà tranh rực rỡ, phát sáng, rồng đến nhà tôm... thường dùng khi khách quý tới nhà)
Sầm lão cười ha hả. "Các ngươi đừng có khách sáo với nhau nữa. Trần Đông, Hồng Sơn, Học Dung, lão phu hôm nay lưu ba người các ngươi lại, đầu tiên là muốn nghe một chút công khoá của các ngươi. Tuy các ngươi không phải đồ đệ của ta, nhưng lão phu vẫn rất xem trọng các ngươi. Khoa khảo tháng tám tới, ba người các ngươi phải dốc hết toàn lực."
Ba người lập tức đứng lên khom người hành lễ. "Viện trưởng dạy bảo, học sinh không dám quên."
Sầm lão phất phất tay để bọn họ ngồi xuống, tiếp theo nói. "Chuyện thứ hai chính là muốn các ngươi gặp mặt An nhi và Thạch Tỉnh. Sự tình nhà bọn họ các ngươi cũng có thể đã nghe qua. Lão phu cực kỳ thích hai người họ, huyện lệnh đại nhân lại nhận hai đứa nó làm nghĩa đệ. Ngày sau ba người các ngươi vô luận quan bái bao nhiêu, nể mặt lão già ta, nhiều ít quan tâm đến gia đình bọn họ."
Trong lòng ba người kinh hãi. Khang Thuỵ hơi nhíu mày. Thiệu Vân An và Vương Thạch Tỉnh cũng ngạc nhiên. Sầm lão quan tâm đương nhiên hai người đều biết, nhưng không hề nghĩ đến Sầm lão sẽ ở trước mặt người khác nói trắng ra như thế.
Sầm lão vuốt vuốt râu nói. "Lão phu cả đời này vui buồn tan hợp, hi tiếu nộ mạ đếm không hết. Vốn tưởng rằng đã sớm gợn sóng bất kinh, lại không ngờ lúc tuổi già gặp được một đôi tiểu hữu An nhi và Thạch Tỉnh, làm lão phu và phu nhân mặc dù không có hài tử ở bên, cũng không thấy tịch mịch. Huống chi hài tử hai người họ, một đứa là đồ đệ của phu nhân, một đứa là đồ đệ của lão phu, bọn họ cũng xem như người nhà của lão phu."
"Sầm lão!!"
Thiệu Vân An kinh hô, Vương Thạch Tỉnh cũng khiếp sợ. Tưởng Khang Ninh sau khi qua cơn kinh ngạc thì minh bạch cười cười. Ba vị học sinh liếc mắt nhìn nhau, đè nén sự ngạc nhiên và tò mò trong lòng.
Sầm lão hướng Thiệu Vân An lộ ra một nụ cười từ ái. "Thanh nhi có lẽ không quá thông minh, nhưng lại là một hảo hài tử hiếu học. Nó và Ni tử cũng an ủi ta và phu nhân đỡ tịch mịch khi không có tôn nhi bên cạnh. An nhi, Thạch Tỉnh, lão phu muốn nhận Thanh nhi làm đồ đệ, hai người các ngươi đồng ý không?"
Vương Thạch Tỉnh đỡ Thiệu Vân An đứng lên. Hốc mắt Thiệu Vân An hơi phiếm đỏ. Vương Thạch Tỉnh khom người thật sâu với Sầm lão. "Có thể được Sầm lão coi trọng là phúc phận của phu phu chúng ta, càng là phúc phận của Thanh nhi."
Thiệu Vân An mang theo giọng mũi nói. "Sầm lão, ta muốn ôm ngài."
"Ha ha ha."
Sầm lão giang hai tay. Thiệu Vân An tiến lên hai bước ôm chầm lấy Sầm lão, nghẹn ngào. "Sao ngài lại tốt với ta như vậy?"
Sầm lão cũng ôm lại, tiếp theo cười ra tiếng. "Tên tiểu hồ ly người, còn muốn vuốt mông ngựa?"
"Ta nói thật mà, còn thật hơn cả trân châu."
"Ha ha."
Sầm lão vỗ vỗ Thiệu Vân An.
Thiệu Vân An buông Sầm lão, đứng thẳng lên nói. "Thanh nhi không có gia gia. Sau này ngài không chỉ là lão sư của Thanh nhi, còn là gia gia của nó. Ta và Thạch Tỉnh chính là hai nhi tử của ngài."
Người kinh ngạc lúc này lại là Sầm lão. Thiệu Vân An kéo Vương Thạch Tỉnh qua. "Sầm lão, ta và Thạch Tỉnh có cha nương cũng như không có. Ta và Tỉnh ca sau này sẽ hiếu thuận ngài."
Sầm lão phục hồi tinh thần, lại tiếp tục cười to, cười rất sung sướng. "Tốt! Ha ha! Lão phu sửa chủ ý! Lão phu muốn nhận các ngươi làm nghĩa tử!"
Thiêu Vân An sụt sịt mũi. "Không được."
Sầm lão trầm mặt. "Ngươi nói cái gì?"
Thiệu Vân An không phân lớn nhỏ nói. "Tình huống nhà ta không phải ngài không biết. Ngài muốn nhận ta và Tỉnh ca làm nghĩa tử, sau này chắc chắn gặp nhiều phiền toái. Ta và Tỉnh ca chỉ cần trong lòng xem ngài là cha. Chờ sau này không còn phiền toái gì nữa, chúng ta hãy cử hành nghi thức nhận thân. Trước tiên ngài cứ chọn một ngày tốt thu Thanh nhi làm đệ tử."
Sầm lão hết chỗ nói nổi, chỉ vào Thiệu Vân An. "Ngươi a ngươi! Tâm tư sao lại nhiều như vậy. Được, cứ nghe theo ngươi. Trước tiên chọn một ngày nhận Thanh nhi làm đệ tử. Sau này nếu thích hợp, hai người các ngươi phải tới làm nhỉ tử của lão phu."
"Cha~!"
Thiệu Vân An thốt lên một tiếng khiến mọi người nổi hết da gà, hồi phục tinh thần, khiến Sầm lão dở khóc dở cười, nhưng trong lòng lại vô cùng ấm áp.
Thiệu Vân An quang minh chính đại nịnh nọt Sầm lão khiến ba vị học sinh rất có hảo cảm với hắn. Hơn nữa, người mà Sầm lão nhìn trúng đương nhiên bọn họ sẽ không xem nhẹ. Đối với việc tiểu tức phụ thay mình đi nhận cha, Vương Thạch Tỉnh hoàn toàn thuận theo. Sầm lão nhận làm cha của hai người họ đã là phúc phận người khác cầu còn không được. Vương Thạch Tỉnh chỉ cảm thấy tiểu tức phụ nhà hắn ngày càng lợi hại.
Việc nhận cha này coi như nửa đùa nửa thật mà định ra như vậy. Thiệu Vân An nháo sự, nhưng cả hắn và Sầm lão hiểu rõ chuyện này chỉ là vấn đề thời gian thôi. Chờ không khí quay trở lại, Sầm lão nói tiếp. "Thanh nhi đọc sách rất chăm chỉ, cứ tiếp tục như thế thì khả năng vào Quốc Tử Giám không khó. Nhưng không nên khen nó nhiều quá, tránh làm nó tâm sinh kiêu ngạo."
Thiệu Vân An gật gật đầu, nói. "Cho dù sau này nó có vào Quốc Tử Giám, ta thấy vẫn nên để nó đi lên từng bước một. Bắt đầu từ đồng sinh lang. Chỉ cần nó dụng tâm, thì bắt đầu từ đồng sinh lang cũng không thành vấn đề. Có học thức chân chính thì không sợ khảo thí. Trong lòng sợ hãi chính là biểu hiện của chột dạ, chứng tỏ học thức còn chưa đủ vững chắc."
"Tốt, tốt. Ngươi có thể nghĩ như vậy rất tốt." Sầm lão tán thành. Ông chính là thích tính cách nghĩa khí này của Thiệu Vân An.
Lời nói này khiến ba vị tú tài có mặt ở đây xấu hổ. Bọn họ được vào Quốc Tử Giám nên trực tiếp thăng lên làm tú tài, không hề tham gia khảo thí đồng sinh lang.
Thiệu Vân An cũng nghĩ đến điểm này, thay đổi chủ đề nói. "Thanh nhi trước kia ăn không ít khổ, hiện tại sinh hoạt tốt lên, nếu ngay cả chuyện học tập cũng để nó đi tắt, thì đối với nó không phải chuyện tốt. Tục ngữ nói, từ nghèo thành giàu dễ, từ giàu về nghèo khó. Sinh hoạt tốt rồi nó không có khả năng quay trở lại quá khứ cực khổ lúc trước, nên việc học tập phải có chút khó khăn. Cuộc sống có nhiều bất trắc lắm, làm quen sớm một chút không có hại gì."
Thần sắc mọi người thay đổi. Trong mắt Khang Thuỵ loé lên kinh nghi. Sầm lão nhìn chằm chằm Thiệu Vân An. "Từ nghèo thành giàu dễ... từ giàu về nghèo khó... Nói hay! Nói hay! An nhi, những lời này xuất xứ từ đâu!"
Trong lòng Thiệu Vân An đánh thót, lập tức mặt dày nói. "Không có xuất xứ, là ta tự mình nghĩ ra."
Mọi người cùng một ánh mắt nhìn Thiệu Vân An. [Người này có thể nói ra chi ngôn như thế!]
Khang Thuỵ không còn dùng ánh mắt khinh thường lúc trước nhìn Thiệu Vân An nữa. Ba vị tú tài càng bất đồng.
Lý do tại sao câu này được hậu thế biết đến, đó là câu trích dẫn của Tư Mã Quang trong bài viết "Huấn Kiệm Kỳ Khang" của một người khác, bởi vậy thế nhân mới biết đến. Nguyên văn nguồn gốc của câu này Thiệu Vân An không rõ, nhưng câu này ở thế giới của hắn cơ bản ai cũng biết. Cái này không phải Thiệu Vân An không biết ngại, nhưng hắn thật sự không thể nhớ gì về Tư Mã Quang, thay vì giải thích không bằng chính mình mặt dày, dù sao cũng không phải lần đầu.
Kể từ lần đầu tiên nhìn thấy Thiệu Vân An còn không thèm nhìn mặt, càng không thèm nói chuyện, Khang Thuỵ bỗng lên tiếng. "Lời này rất ý nghĩa. Có bao nhiêu học sinh sau khi công thành danh toại thì quên mất mục đích ban đầu của mình, tham ô tiền tài, thu nhận hối lộ, lại còn bao nhiêu đứa nhỏ trong nhà có tiền làm xằng làm bậy, hoành hoành quê nhà, tất cả điều này đều do "cao sang" mà nên."
"Đúng vậy, đây là lời đại thiện!" Trong lòng ba vị tú tài không biết như thế nào, nhưng ngoài mặt đều tỏ vẻ kính nể. Kính nể đến mức người có da mặt thâm hậu như Thiệu Vân An cũng suýt chống đỡ không được.
"Ha ha ha, tốt! Tốt!" Sầm lão thoải mái cười to, cũng chẳng biết là tốt cái gì.
Tưởng Khang Ninh bộ dáng đầy tự hào nói. "An nhi không đi khảo trạng nguyên thật là đáng tiếc. Sau khi hoàng thượng đăng cơ đã chấp nhận nam thê tham dự khoa khảo, chỉ cần Thạch Tỉnh đồng ý, khoa khảo năm nay, An nhi sao không thi thử một lần?"
Tưởng Khang Thần cũng ủng hội nói. "Có Sầm lão đề cử, An nhi có thể trực tiếp thi tú tài. Với học thức của An nhi, thi đồng sinh ngược lại không cần thiết."
Khang Thuỵ và ba vị tú tài đều lên tiếng cổ vũ Thiệu Vân An tham gia khoa khảo năm nay. Sầm lão không nói gì, chờ Thiệu Vân An tự quyết định. Vương Thạch Tỉnh nắm tay Thiệu Vân An, nhìn chằm chằm hắn. Thiệu Vân An không nhìn Vương Thạch Tỉnh mà mỉm cười nói. "Ta chỉ thích làm nông gia tử. Tuy trong bụng có chút mực nước, nhưng muốn thi đậu công danh thì còn kém xa lắm. Ta cũng không có chí lớn, chỉ muốn làm buôn bán nhỏ, bảo vệ tốt ngôi nhà này là đủ. Lại nói, ba trăm sáu mươi nghề, người đứng đầu thì làm trạng nguyên. Ta không làm trạng nguyên học vấn, cũng có thể làm trạng nguyên mặt khác. Nếu ai ai cũng đi nghiên cứu học vấn, vậy quốc gia cũng không thể đi lên."
Chỉ với hai câu nói của Thiệu Vân An đã lật đổ nhận thức của mọi người. Sầm lão vỗ tay. "Ba trăm sáu mươi nghề, nghề nào cũng có trạng nguyên... An nhi a An nhi, chỉ với mấy lời này của ngươi, ngươi đã đủ tư cách làm trạng nguyên!"
"Ta hổ thẹn không bằng, hổ thẹn không bằng." Ba vị tú tài nguyên bản ôm tò mò mà đến thực sự cảm thấy hổ thẹn.
Khang Thuỵ xem ánh mắt Thiệu Vân An, ngoài miệng lại phản bác. "Sĩ nông công thương. Sĩ cầm đầu. Người đọc sách sở dĩ đọc sách vì tự nhiên là muốn thi đậu công danh, hồi đáp triều đình, xuất lực vì quốc gia. Nếu mọi người đều như Thiệu tiểu ca, triều đình chẳng phải là không còn ai làm quan? Không người làm quan thì làm sao tiến bộ?"
Thiệu Vân An biết Khang Thuỵ không vừa mắt mình, cũng không rõ vì sao Sầm lão bảo vệ một nhà hắn như vậy. Hắn có thể nhìn ra Khang Thuỵ đang muốn khảo vấn mình. Chẳng sợ tiếp tục mặt dày cũng không thể cứ rụt rè. Nếu muốn khảo hắn, vậy đại gia hắn sẽ biện luận. Dù sao chuyện tới hiện giờ, đối với sự biến hoá của hắn chưa có người nào nghi ngờ. Cho dù biết rõ trong đó có uẩn khúc, Sầm lão và Tưởng Khang Ninh cũng chưa từng tìm hiểu. Thiệu Vân An không khỏi lớn mật suy đoán, những người này muốn chính là sự biến hoá của hắn.
Nghĩ thông suốt, hắn không còn gì băn khoăn.
Danh sách chương